کمتر کسی پیدا می‌شود که پرنده قناری را ببیند، اما جذب زیبایی و دلنشینی آن نگردد. زیبایی و صوت دلنشین این پرنده موجب شده که از گذشته‌ها مورد توجه انسانها قرار گیرد و به مونس و همنشینی پرسر و صدا برای انسان بدل گردد. در این مقاله به معرفی این پرنده و شرایط نگهداری و زندگی آن می‌پردازیم.
ویژگی های پرنده قناری
قناری پرنده‌ای کوچک، زیبا و از گروه پرندگان آوازه خوان است. همین مسئله موجب شده که انسانها علاقه زیادی به نگه داری و پرورش این حیوان نشان دهند. این پرنده از خانواده سهره هاست. قناری‌ها پرندگانی دانه خوار و شاخه نشین هستند و اهل بالا‌روی نیستند. گفته می‌شود که منشا و خاستگاه اصلی آن جزایر قناری کشور اسپانیاست و از آنجا به سایر کشورها راه پیدا کرده است. کم کم به وسیله افراد مختلف پرورش و تکثیر یافته و به عنوان یک پرنده زینتی در سایر نقاط دنیا مطرح شده است. پرنده قناری نژادهای متنوع زیادی دارد.رنگ نوع بومی این پرنده اغلب زرد و سبز است ، اما تکثیرهای مختلف موجب به وجود آمدن قناری‌ها با رنگ‌ها و شکل های مختلف شده است. طول متوسط قناری‌ها حدود هفده سانتی متر است. قناری‌ها پرندگانی مقاوم و مناسب برای تربیت و نگهداری در قفس هستند و طول عمر آنها بین پانزده تا بیست سال تخمین زده می‌شود.
نژادهای مختلف پرنده قناری
همان طور که گفته شد، تکثیر این پرنده ، موجب شده که پرنده قناری نژادهای بسیار متنوعی داشته باشد. در ادامه به معرفی معروف‌ترین نژادهای قناری می‌پردازیم
قناری موزاییک
خاستگاه این نوع نژاد قناری کشور هلند است. رنگ پرهای این نوع قناری از دو رنگ سفید و قرمز تشکیل شده است.
قناری فری پاریسی
بزرگ جثه‌ترین نژاد قناری است و خاستگاه آن کشور فرانسه می‌باشد. پرهای این نوع پرنده حالت سیخ شدگی دارد.
قناری لیزارد
این قناری در ابتدا در کشور انگلستان به وجود آمد. پرهای قناری لیزارد طرح مارمولک واری دارد.
قناری گلاستر
این قناری جثه‌ای کوچک دارد و در دو نمونه کاکل دار و بی‌کاکل موجود است.
قناری کرست
شبیه قناری گلاستر با جثه بزرگتر است.
قناری لانکشایر
این قناری با بدنی کشیده است و طولی در حدود بیست تا بیست و سه سانتی‌متر دارد.
قناری یورک شایر
قناری جثه بزرگی دارد و سر گرد و ابروهای پهن از شاخصه‌های این نوع قناری است.
تولید مثل پرنده قناری
پرنده قناری نر و ماده شباهت زیادی دارند و تشخیص نر و ماده بودن از روی شکل ظاهری کار بسیار سختی است. اما جالب است بدانید که صدای خوش قناری ، عمدتا توسط جنس نر تولید می‌شود. قناری نر از زمان بلوغ شروع به خواندن آواز می نماید و به همین دلیل نسبت به جنس ماده قیمت بالاتری دارد. از جنس ماده معمولا برای موارد تخم‌گذاری و جوجه‌کشی استفاده می‌شود.
فصل جفت گیری قناری از آبان و آذر ماه شروع می‌شود و تا فروردین و اردیبهشت ادامه دارد. وقتی پرنده ماده آماده تخم‌گذاری باشد، اقدام به ساختن لانه‌ای در گوشه قفس خواهد کرد. طی مدت ۴ روز تخم‌گذاری خواهد کرد و به مدت دو هفته بر روی تخم‌ها می خوابد. پس از به دنیا آمدن ، جوجه‌ها توسط والدینشان تغذیه می‌شوند که در این مواقع بایستی غذاهای مقوی برای تغذیه جوجه‌ها فراهم شود. جوجه‌ها پس از گذشت هجده روز قادر به ترک لانه هستند . البته جوجه کشی قناری، به صورت مصنوعی و با استفاده از دستگاه جوجه‌کشی نیز قابل انجام و یکی از مشاغل پر درآمد در ایران است.
پرریزان پرنده قناری
زمان پرریزان به زمانی گفته می‌شود که قناری پرهای قدیمی خود را از دست داده و پرهای جدید جایگزین می‌گردد. زمان پرریزان قناری‌ها از اواخر مرداد تا اوایل مهر است. این پدیده در یک قناری سالم، حدود شش الی هفت هفته طول می‌کشد. این مدت قناری آواز نمی‌خواند و ممکن است رفتارهایی شبیه بیماری از خود نشان دهد، اما پرریزان یک پدیده طبیعی است و بیماری نیست. در این زمان به دلیل ضعیف شدن بدن قناری، مستعد بیماری است و نیاز به تقویت و توجه بیشتری دارد.
نکات خرید و نگهداری پرنده قناری سالم
همان طور که گفته شد، قناری‌ها به واسطه زیبایی و آواز خوششان به عنوان یک پرنده زینتی همواره مورد علاقه انسانها بوده اند. اگر قصد خرید یک قناری و نگهداری آن را دارید، به نکات زیر توجه نمایید. سعی کنید پرنده‌ای را انتخاب کنید که از لحاظ ظاهری پرهای صاف و یکدستی داشته باشد. جست و خیز در قفس نشانه سالم بودن و بانشاط بودن قناری است. روشنی چشمان و خواندن با صدای بلند و رسا از دیگر ویژگی‌های یک پرنده قناری خوب است.
تغذیه پرنده قناری
تغذیه نقش مهمی در سلامت و آواز قناری دارد. اصلی‌ترین غذای قناری دانه تخم کتان است که عمده نیازهای قناری را برطرف می‌کند ، اما نیاز هست که برای رفع سایر نیازهای پرنده قناری، در کنار تخم کتان دانه‌های دیگری همچون دانه شلغم، منداب، گشنیز، شاهدانه (با طبیعت گرم) و ارزن، کاهو، کلم قمری و اسفرزه ( با طبیعت سرد) به تناسب و در زمانهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد. همچنین دان نرم که یک غذای پرورشی است، بخشی دیگر از غذای قناری را تشکیل می‌دهد. در زمان پرریزان و جوجه‌کشی برای تقویت بیشتر پرنده قناری، لازم است که دانه‌های کمکی بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. البته در پرریزان بایستی دانه‌های با طبیعت گرم از تغذیه قناری حذف شود. همچنین تغذیه از سبزیجات و میوه‌های تازه نقش به سزایی در شادابی و سرحالی پرنده قناری دارد.
قفس پرنده قناری
یک قفس مفتولی با طول نزدیک به شصت سانتی متر قفس مناسبی برای یک پرنده قناری است. پرهای قناری را قیچی نکنید تا قناری بتواند در داخل قفس پرواز کند. دو میله پلاستیکی در دو طرف قفس برای نشستن قناری قرار دهید. قناری‌ها پرندگان حساسی‌اند و بایستی به نظافت قفس آنها توجه نمایید.
دما و نور مناسب برای پرنده قناری
در زمان پرریزان و تخم‌گذاری قناری لازم است که محیط نگهداری قناری گرم نگه داشته شود، اما در سایر اوقات بهتر است که دما در حد دمای محیط حدود بیست درجه نگه داشته شود و در صورت نیاز در فصل زمستان از گرم کننده برای قفس قناری استفاده کنید.
میزان زمان نوردهی در تابستان به حداکثر و در زمستان به حداقل خود می رسد. لذا بایستی در زمستان اقدام به افزایش نوردهی و در تابستان میزان نوردهی کاهش یابد. همچنین در زمان تخم‌گذاری، نیاز هست که نوردهی افزایش پیدا کند.